เมื่อวันที่ 17 มิถุนายนที่ผ่านมา นายสมัคร สุนทรเวช นายกรัฐมนตรีและ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ได้ลงนามแต่งตั้งคณะกรรมการแก้ไขปัญหาการ บริหารจัดการข้าวครบวงจร โดยนายสมัครเป็นประธาน นายแพทย์สุรพงษ์ สืบวงศ์ลี รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง กับนายมิ่งขวัญ แสงสุวรรณ์ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ เป็นรองประธาน พร้อมกับปรับเปลี่ยนคณะกรรมการอีก 3 ชุด ประกอบด้วย คณะกรรมการรับจำนำ โดยนาย ธีรพงษ์ ตั้งธีระสุนันท์ ผู้จัดการธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) เป็นประธาน, คณะกรรมการแปรสภาพและจัดเก็บข้าว มีนายสุทัศน์ สุทันกิตระ ผู้ตรวจราชการสำนักนายกรัฐมนตรี เป็นประธาน จากเดิมที่มีนายยรรยง พวงราช อธิบดีกรมการค้าภายในเป็นประธานและคณะกรรม การจัดจำหน่ายและระบายข้าว มีนายนัที เปรมรัศมี รองปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี เป็นประธาน จากเดิมที่มีนายศิริพล ยอดเมืองเจริญ ปลัดกระทรวงพาณิชย์เป็นประธาน

     ผู้สื่อข่าว "ประชาชาติธุรกิจ" รายงานว่า ภายหลังจากโฉมหน้าของคณะกรรมการใหม่ออกมาชัดเจน ส่งผลทำให้ราคาข้าวในตลาดลดลงอย่างหนัก ราคาข้าวขาว 5% ลดลงมาอยู่ที่ 2,100-2,150 บาทต่อกระสอบ จากเดิมอยู่ 2,700 บาทต่อกระสอบ

     แหล่งข่าวจากผู้ส่งออก กล่าวว่า รัฐบาลมุ่งเน้นไปที่โครงการรับจำนำเป็นหลัก ส่วนการระบายข้าวโดยเฉพาะการทำสัญญาระหว่างรัฐบาลต่อรัฐบาล (จีทูจี) ไม่มีความคืบหน้า ล่าสุดได้เปลี่ยนคณะทำงานพิจารณาระบายข้าวทั้งชุด โดยเอากรมการค้าต่างประเทศผู้ดูแลด้านการส่งออกข้าวออกไป ทำให้การเจรจาจีทูจีกับอินโดนีเซียที่ค้างอยู่หยุดชะงัก เพราะให้ฝ่ายการเมืองเป็นผู้เจรจาแทน คาดว่าอินโดนีเซียจะหันไปสั่งซื้อข้าวจากเวียดนามและปากีสถานแทน ในปริมาณถึง 1 ล้านตัน ซึ่งการซ้ำรอยการประมูลข้าวฟิลิปปินส์ ที่รัฐบาลปล่อยออร์เดอร์ทิ้งไป 6.75 แสนตันให้กับเวียดนามซึ่งขายได้ราคา 900-940 เหรียญสหรัฐ ส่วนราคาเอฟโอบีไทย ปรับลดลงอย่างต่อเนื่อง ตอนนี้ข้าวขาว 5% อยู่ที่ 730 เหรียญสหรัฐต่อตัน ก็ยังขายไม่ได้ คาดว่าปริมาณการส่งออกในเดือนมิถุนายนลดเหลือเพียง 700,000-800,000 ตัน จากเดิมที่ไทยเคยส่งออก 1 ล้านตันติดต่อกันมาตั้งแต่ต้นปี

     "ผู้ส่งออกไม่ซื้อข้าวสดในช่วงนี้ แม้ว่า สต๊อกที่ประมูลมาจะขนออกมาเกือบหมดแล้ว แต่ราคาข้าวในตลาดปรับสูงขึ้น 100% ตามโครงการรับจำนำ จาก 6,000 เป็น 14,000 บาทต่อตัน หากคิดเป็นข้าวสาร 27,000-28,000 บาทต่อตัน สูงมาก แต่ออร์เดอร์ช่วงนี้ไม่ค่อยมี ราคาเอฟโอบีที่ตั้งขายลดลงจาก 980 เหรียญสหรัฐต่อตัน เหลือ 730 เหรียญสหรัฐต่อตัน หากคิดด้วยอัตราแลกเปลี่ยน 33 บาทก็อยู่ที่ 24,090 บาทต่อตันเท่านั้น ก็ยังขายไม่ได้เลย" แหล่งข่าวกล่าว

     แหล่งข่าวจากสมาคมโรงสีข้าวไทย เปิดเผยว่า การปรับคณะกรรมการดูแลข้าวทั้งระบบ สร้างความสับสนกับวงการค้าข้าวในขณะนี้ ผู้ส่งออกฉวยจังหวะดังกล่าวในการกดราคารับซื้อ โดยให้เหตุผลว่าไม่สามารถเข้าร่วมประมูลข้าวฟิลิปปินส์ และออร์เดอร์ที่เหลือจากมาเลเซียยังไม่ชัดเจนว่าจะมาสั่งซื้อส่วนที่เหลืออีก 3 แสนตันจากไทยหรือไม่ ผลที่เกิดขึ้นก็คือ เมื่อไม่มีคนซื้อทางโรงสีต้องหยุดขายข้าว เพื่อหันมาร่วมโครงการรับจำนำ 100% โดยคาดว่าปริมาณข้าวเข้าสู่โครงการไม่ต่ำกว่า 800,000-1,000,000 ตัน โดยเฉพาะเดือนกรกฎาคม-สิงหาคม จะมีข้าวออกมากที่สุด

     ขณะนี้ปัญหาที่น่าเป็นห่วงคือ ชาวนา เนื่องจากโครงการรับจำนำข้าวกำหนดเงื่อนไขให้ชาวนาแต่ละรายขายข้าวเข้าโครงการได้ไม่เกิน 500,000 บาท/ราย เท่ากับว่าชาวนาสามารถเข้าโครงการรับจำนำได้เพียง 35 เกวียนเท่านั้น แต่ชาวนาปัจจุบันหลายรายมีผลผลิตมากกว่านี้แล้ว หากชาวนาจะนำข้าวส่วนเกินไปขายในตลาดจะได้ในราคาต่ำ ตรงจุดนี้น่าเป็นห่วง

     นายยรรยง พวงราช อธิบดีกรมการค้าภายใน กล่าวว่า ความคืบหน้าของโครงการรับจำนำขณะนี้เปิดจุดรับจำนำ โดยมีโรงสีสมัครและผ่านการพิจารณาให้เปิดจุดขององค์การคลังสินค้า (อคส.) 42 โรง ในพื้นที่ 12 จังหวัด มีปริมาณข้าวเข้าโครงการประมาณ 10,000 ตัน

     ด้านนายชาญชัย รักษ์ธนานนท์ อุปนายกสมาคมโรงสีข้าวไทย ให้ความเห็นว่า แนวโน้มราคาข้าวในตลาดโลกคาดว่าจะเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ตามราคาน้ำมันที่ปรับตัวสูงขึ้น รวมทั้งความต้องการในตลาดยังเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ปัญหาสำคัญคือ รัฐบาลจะต้องออกนโยบายที่ทำให้ทุกฝ่าย ตั้งแต่ชาวนา โรงสี และผู้ส่งออกได้ประโยชน์

ที่มา ประชาชาติธุรกิจ