พล.ต.ท.วิเชียรโชติ สุกโชติรัตน์ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยหลังประชุมคณะกรรมการนโยบายข้าวแห่งชาติ (กขช.) ที่มีนายสมัคร สุนทรเวช นายกรัฐมนตรี เป็นประธาน ว่า เมื่อเริ่มการประชุม ผู้แทนกระทรวงพาณิชย์ได้รายงานสถานการณ์ปริมาณข้าว และปริมาณข้าวสารในสต็อกของรัฐ จากนั้นนายสมัครได้เสนอให้ชะลอการจำหน่ายข้าวธงฟ้าออกไปก่อน ส่วนที่เหลือนายสมัครจะดำเนินการเอง

     “มีการรายงานในที่ประชุมว่าที่ผ่านมามีการนำข้าวถุงธงฟ้าออกมาจำหน่ายแล้ว 2 งวด รวม 2 แสนถุง และงวดที่ 3 จะออกมาแล้วอีก 1 แสนถุง ที่ประชุมเห็นว่าเวลาได้ผ่านมานานแล้ว ราคาข้าวสารในตลาดกลับสู่ราคาปกติแล้ว ที่ประชุมจึงเห็นควรว่าให้ชะลอโครงการจำหน่ายข้าวถุงออกไปก่อน ซึ่งนายกฯ เป็นผู้ที่หยิบยกเรื่องนี้ขึ้นหารือในที่ประชุมเอง” พล.ต.ท.วิเชียรโชติ กล่าว

     พล.ต.ท.วิเชียรโชติ ระบุว่า ที่ประชุมเห็นชอบให้กระทรวงการคลัง และธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) รับจำนำข้าวเปลือกนาปรังจากชาวนา ข้าวเปลือกเจ้า 5% ความชื้นไม่เกิน 15% ราคาตันละ 1.4 หมื่นบาท และข้าวเปลือกเหนียวความชื้นไม่เกิน 15% ตันละ 9 พันบาท ส่วนข้าวเปลือกที่มีความชื้นมากกว่า 15% ให้หักลดน้ำหนักตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดไว้ ในปริมาณ 2 ล้านตัน ระยะเวลาไถ่ถอน 3 เดือน และเห็นชอบตั้งคณะกรรมการที่กำกับดูแลโครงการรับจำนำ 3 ชุด

     พล.ต.ท.วิเชียรโชติ กล่าวว่า นายธีระพงษ์ยืนยันว่าจะเร่งออกระเบียบหลักเกณฑ์และวิธีการรับจำนำให้เสร็จภายในวันที่ 9 มิ.ย.นี้ จากนั้นจะเริ่มรับจำนำทันที ขณะที่นายสมัครย้ำต่อที่ประชุมว่าต้องการเห็นโครงการรับจำนำข้าวครั้งนี้ ผลประโยชน์ตกอยู่กับชาวนา พร้อมให้ผู้เกี่ยวข้องร่วมรับผิดชอบ

     “หลังจากที่ผู้เข้าร่วมโครงการได้รับหนังสือรับรองแล้ว ก็ให้นำข้าวเปลือกไปฝากกับโรงสีที่เข้าร่วมโครงการ ตามขั้นตอนการฝากข้าวเปลือกที่กำหนดไว้ จะมีผู้แทนจากองค์การคลังสินค้า (อคส.) ธ.ก.ส. โรงสี และผู้แทนคณะกรรมการระดับจังหวัด มาสุ่มตรวจคุณภาพข้าวเปลือก ให้เจ้าหน้าที่ อคส.จัดทำใบประทวนสินค้าต่อไป” พล.ต.ท.วิเชียรโชติ กล่าว

"สมศักดิ์"สอนมวยกระบวนทุจริตกขช.

     ขณะที่นายสมศักดิ์ ปริศนานันทกุล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กล่าวว่า ที่ประชุมกขช. ตนได้ตั้งข้อสังเกตว่าโครงการรับจำนำข้าวทุกครั้งที่ผ่านมา มักมีปัญหาเรื่องการโกงทั้งกระบวนการ ประกอบกับการดำเนินการครั้งนี้ของ ธ.ก.ส.เป็นครั้งแรก ดังนั้นตนจึงตั้งข้อสังเกตต่อที่ประชุมว่าการบริหารจัดการโครงการจึงควรทำอย่างรอบคอบ พร้อมทั้งให้ระมัดระวังวิธีการโกง ตั้งแต่ตัวเกษตรกร โรงสี โกดัง และเซอร์เวย์เยอร์ จึงอยากขอเตือนรัฐบาล จากประสบการณ์ที่ทำโรงสีมาก่อน

     ในส่วนของเกษตรกรตามกระบวนการรับจำนำข้าว ต้องไปขอรับใบรับรองจากเกษตรอำเภอว่าเป็นเกษตรกรตัวจริง ต้องระบุจำนวนพื้นที่นา ปริมาณข้าวที่จะเข้าโครงการ จากช่องทางดังกล่าวอาจมีเกษตรกรที่ไม่ดีจะนำตั๋วรับรองขายให้กับโรงสีโดยที่ไม่ส่งข้าว ขณะที่โรงสีจะใช้วิธีรับซื้อข้าวราคาถูกในตลาด สวมรอยแทน ส่วนข้าวที่ต้องรับซื้อตามโครงการรับจำนำ จะใช้วิธีการล็อกโปรแกรมตาชั่งที่เป็นระบบดิจิทัล ซึ่งเกษตรกรไม่มีทางรู้

     สำหรับโรงสีปัจจุบันพบว่าส่วนใหญ่ไม่อยากเข้าร่วมโครงการ เพราะจะถูกกลุ่มเซอร์เวย์เยอร์ และโกดังเก็บข้าว ไม่ยอมรับข้าวเมื่อข้าวถึงโกดัง โดยอ้างว่าโกดังไม่พร้อมให้นำกลับไปก่อน แต่หากจ่ายเงินกระสอบละ 7 บาท และยังหักค่าน้ำหนักข้าวจากที่โรงสีบรรจุไว้กระสอบละ 101 กิโลกรัม เผื่อเปอร์เซ็นต์ความชื้นไว้เหลือเพียง 113 กิโลกรัม โดยอ้างว่าโรงสีชั่งน้ำหนักขาด

     นอกจากนี้ จากข้าวรองพื้นที่ส่วนใหญ่จะเสียเพราะความอับชื้นของซีเมนต์ เมื่อถึงเวลาขายข้าว รัฐต้องตีข้าวเหล่านี้เป็นข้าวเสีย โกดังรู้เรื่องนี้อยู่แล้วจึงใช้วิธีการซื้อข้าวเสียในตลาดมารองพื้นเอาไว้ก่อน ระบุว่าเป็นข้าวของโครงการ ขณะที่ข้าวของโครงการเองทางโกดังจะนำไปขาย

     “โครงการรับจำนำควรกำหนดโซนแต่อย่ากว้างเกินไป พิจารณาจากขนาดของจังหวัด แทนการกำหนดเขตตามแต่ละจังหวัด เช่น พิจิตรกับนครสวรรค์ อ่างทองกับสิงห์บุรี และพระนครศรีอยุธยา สุพรรณบุรี กับนนทบุรี เพื่อแก้ปัญหาการรับจำนำบางจุดที่ไม่มีโรงสีและโรงสีอยู่ห่างโกดังเก็บข้าว ขณะที่โกดังแต่ละแห่งต้องมีการประกันภัยทั้งไฟไหม้และน้ำท่วมเอาไว้ก่อน เพื่อรองรับปัญหาที่เกิดขึ้นได้ในอนาคต รวมทั้งข้าวที่เข้าร่วมโครงการควรจะแปรสภาพเป็นข้าวสารภายใน 7 วัน เพื่อป้องกันไม่ให้การเปาเกา“ นายสมศักดิ์ กล่าว

"สมัคร"อึ้งไม่เคยรู้มาก่อน

     นายสมศักดิ์กล่าวว่า ข้อสังเกตทั้งหมดนี้ นายกรัฐมนตรีระบุในที่ประชุมกขช.ว่าไม่เคยรับรู้ปัญหาที่เกิดขึ้นมาก่อน ให้กระทรวงเกษตรฯ ทำคู่มือนี้ขึ้นเพื่อใช้เป็นแนวทางการดำเนินงานของธ.ก.ส.แต่เนื่องจากโครงการรับจำนำจะเปิดวันที่ 15 มิ.ย.นี้ การจัดทำคู่มือจะไม่ทันเวลาที่กำหนดไว้ กระทรวงเกษตรฯ จะเรียกธ.ก.ส.มาหารือรายละเอียดก่อน เบื้องต้น ธ.ก.ส.ควรจัดหาโรงสีและโกดังให้ครบในแต่ละจุดก่อนถึงวันที่ 15 มิ.ย.นี้ ส่วนข้อสังเกตทั้งหมด กระทรวงเกษตรฯ จะรายงาน ครม.วันที่ 10 มิ.ย. นี้

     อย่างไรก็ตาม เมื่อวันที่ 4 มิ.ย.ที่ผ่านมา ที่นายกรัฐมนตรีเรียกประชุมด่วน 11 รัฐมนตรี เพื่อกำหนดโครงการรับจำนำข้าว แต่ปรากฏว่านายสมศักดิ์ ในฐานะรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรฯ กลับไม่ได้รับเชิญให้เข้าร่วมประชุม ซึ่งนายสมศักดิ์กล่าวว่า รู้สึกแปลกใจที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรฯ ไม่ได้มีส่วนร่วมตัดสินใจด้วย ทั้งที่เป็นเรื่องสำคัญต่อเกษตรกร การประชุมวานนี้(6 มิ.ย.) นายสมศักดิ์จึงได้โอกาสชี้แจงต่อที่ประชุมเกี่ยวกับกระบวนการทุจริตจำนำข้าวที่ผ่านมา

     พล.ต.ท.วิเชียรโชติ กล่าวว่า ที่ประชุมรับทราบสถานการณ์ข้าวและปริมาณข้าวคงเหลือในสต็อกของรัฐบาล กระทรวงเกษตรฯ คาดว่าผลผลิตข้าวเปลือกนาปรังปีการผลิต 2551 มีประมาณ 7.621 ล้านตัน เพิ่มขึ้นจากปีก่อนที่มีปริมาณ 6.802 ล้านตันข้าวเปลือก หรือ 12.03% เนื่องจากราคาข้าวเปลือกเดือน ม.ค.-เม.ย.สูงขึ้น ส่งผลให้เกษตรกรเพิ่มการเพาะปลูกข้าวนาปรังรุ่น 2 เพิ่มขึ้น จะออกสู่ตลาดตั้งแต่เดือน มิ.ย.นี้ คาดจะมีปริมาณ 3.5 ล้านตัน ส่วนผลผลิตข้าวนาปี 2551/2552 กระทรวงเกษตรฯ ได้พยากรณ์ผลผลิตข้าวนาปี ปีการผลิต 2551-2552 มีประมาณ 23.592 ล้านตันข้าวเปลือก เพิ่มขึ้นจากปีก่อน 0.204 ล้านตันข้าวเปลือก หรือ 0.87%

ราคาข้าวอ่อนตัวเหตุผลผลิตเพิ่ม

     ส่วนภาวะราคาข้าวช่วงเดือน มิ.ย.นี้ ผลผลิตข้าวเปลือกนาปรังออกสู่ตลาดเพิ่มขึ้น ขณะที่ตลาดต่างประเทศชะลอการสั่งซื้อ เนื่องจากราคาข้าวตลาดโลกสูงขึ้นมากเป็นประวัติศาสตร์ ความแตกตื่นขาดแคลนข้าวหมดไป ทำให้ผู้ซื้อต่างรอดูสถานการณ์ราคาข้าวตลาดโลก มีแนวโน้มจะอ่อนตัวลง เนื่องจากผลผลิตข้าวโลกออกสู่ตลาดมากขึ้น ส่งผลให้ราคาข้าวเปลือกและข้าวสารในประเทศมีแนวโน้มลดลง

     ขณะที่แนวโน้มราคาข้าวเปลือกและข้าวสารเดือน มิ.ย.นี้ คาดว่าจะอ่อนตัวลง เนื่องจากผลผลิตออกสู่ตลาดมากขึ้น แม้ตลาดข้าวโลกมีความต้องการข้าวเพิ่ม แต่ประเทศผู้ส่งออกอย่างเวียดนามและอินเดีย อาจจะยกเลิกห้ามการส่งออกในช่วงที่ผลผลิตในประเทศมีปริมาณสูงขึ้น

     พล.ต.ท.วิเชียรโชติ ระบุว่า บรรยากาศในที่ประชุมไม่มีความขัดแย้งอะไร ทุกฝ่ายให้ข้อมูลตรงกันว่า ขณะนี้ราคาข้าวในตลาดโลกผันผวนมาก เนื่องจากมีผลผลิตออกสู่ตลาดมากขึ้น ขณะที่นายสมัครได้ชี้แจงกรณีที่รัฐบาลต้องให้ ธ.ก.ส.ออกมารับจำนำข้าวแทนการรับซื้อว่า เป็นสิ่งที่จำเป็นต้องทำ ซึ่งนายมิ่งขวัญก็ไม่ได้ว่าอะไร

ผู้ซื้อส่อเลิกคำสั่งซื้อข้าวไทย

     นายชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกสมาคมผู้ส่งข้าวออกต่างประเทศ กล่าวว่า ขณะนี้การส่งออกข้าว กำลังได้รับผลกระทบอย่างหนัก เนื่องจากประเทศผู้ซื้อเกิดความสับสนจากความไม่ชัดเจนเกี่ยวกับนโยบายข้าวของไทย รวมถึงตัวบุคคลผู้รับผิดชอบต่อเรื่องนี้ ทำให้มีสัญญาณแล้วว่า อาจเกิดการยกเลิกคำสั่งซื้อข้าวที่มีอยู่ทั้งที่ผู้ส่งออกหลายราย ได้เตรียมที่จะส่งมอบข้าวแล้ว หากสถานการณ์ยังไม่คลี่คลาย ภายในสัปดาห์หน้าสมาคมจะหารือร่วมกันเพื่อรวบรวมปัญหาและนำเสนอต่อนายมิ่งขวัญ แสงสุวรรณ์ รองนายกรัฐมนตรีและรมว.พาณิชย์ เพื่อแก้ปัญหาต่อไป

     “ตอนนี้เรากำลังถูกเบี้ยวสัญญาซื้อ ซึ่งมีสัญญาณมาบ้างแล้วเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา ตอนนี้ถูกยกเลิกกลางคัน ทั้งๆ ที่มีการเตรียมส่งมอบ เช่น กรณีการซื้อขายกับไนจีเรีย ภาวะส่งออกข้าวตอนนี้สับสนไปหมด ใครต่อใครก็ออกมาพูดโดยไม่รู้ว่านโยบายใดเป็นเรื่องจริง โดยเฉพาะการให้ข่าวว่ารัฐบาลจะระบายข้าวในสต็อก 1.1 ล้านตัน ทำให้ผู้ซื้อลังเลที่จะซื้อจากผู้ส่งออก หวังว่ารัฐบาลจะขายข้าวราคาถูกกว่า เรื่องนี้รัฐบาลต้องรับผิดชอบ“ นายชูเกียรติ กล่าว

     นายชูเกียรติกล่าวถึงการยกเลิกทำข้าวถุงธงฟ้าว่า ส่วนตัวแล้วไม่เห็นด้วยเพราะไม่ใช่สาเหตุที่ทำให้ราคาข้าวเปลือกในประเทศตกต่ำ เนื่องจากปริมาณข้าวที่ออกสู่ตลาดจากโครงการนี้ มีเพียงเล็กน้อยเท่านั้น แต่ก็สามารถลดภาระค่าครองชีพของประชาชนได้ในระดับหนึ่ง

     นายยรรยง พวงราช อธิบดีกรมการค้าภายใน กล่าวว่า ตามมติ กขช.ที่ให้ยุติการทำ ” ข้าวถุงธงฟ้า” ชั่วคราว" เมื่อมติบอกให้ชะลอไปก่อน จากนี้ไปก็ไม่ต้องทำอะไร อนุกรรมการที่ยังทำงานอยู่ต้องพิจารณาว่าจะหาข้าวมาเติมคลังให้เต็ม จากที่นำข้าวไปทำข้าวถุง 1.5 พันตัน ส่วนข้าวถุงที่ขายไปทั้ง 3 งวด ก็ขายไปได้หมดแล้ว” นายยรรยงกล่าว

"ธงทอง"ยันข้าวราคาตกไม่เกี่ยวธงฟ้า

     นายธงทอง จันทรางศุ รองปลัดกระทรวงยุติธรรม ในฐานะประธานอนุกรรมการบริหารจัดการข้าวสารบรรจุถุง ได้ทำหนังสือถึงนายกรัฐมนตรี ในฐานะประธาน กขช. ชี้แจงการดำเนินโครงการข้าวสารบรรจุถุงธงฟ้า ว่า คณะอนุกรรมการได้ดำเนินการตามมติ ครม.อย่างเคร่งครัด โดยนำข้าวสาร 5% จากโครงการรับจำนำข้าวเปลือกนาปี ปีการผลิต 2549/2550 ในสต็อกของรัฐบาล มาบรรจุถุง 5 กิโลกรัม จำหน่ายเป็นข้าวสารถุง "ธงฟ้า...มหาชน" ถุงละ 120 บาท 3 งวด ในเขตกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด จำนวน 3 แสนถุง

     นายธงทองยังชี้แจงด้วยว่า การผลิตข้าวถุงธงฟ้า ช่วยลดค่าครองชีพของประชาชนและประหยัดค่าใช้จ่ายได้ 21 ล้านบาท สามารถพยุงราคาข้าวถุงในตลาดไม่ให้ผันผวน โดยข้าวถุงที่จำหน่าย 3 แสนถุง หรือ 1,500 ตัน คิดเป็น 0.28% ของปริมาณการบริโภคภายในประเทศ เดือนละ 5.4 แสนตัน ซึ่งไม่ได้ส่งผลกระทบต่อราคาข้าวเปลือก เนื่องจากปริมาณน้อย

ผู้ผลิตข้าวถุงหนุนรัฐยกเลิกข้าวธงฟ้า

     นายสมฤกษ์ ตั้งพิรุฬห์ธรรม นายกสมาคมข้าวถุง กล่าวว่า การยกเลิกโครงการข้าวถุงธงฟ้าของรัฐบาล เป็นเรื่องที่เหมาะสมกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม การออกข้าวถุงธงฟ้า เป็นการช่วยผ่อนคลายความเครียดของประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากราคาที่ขึ้น จนกลายเป็นความตื่นตระหนกกับปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น

     "แต่วันนี้สถานการณ์เปลี่ยนไปแล้ว เพราะประชาชนสามารถปรับตัวได้กับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น และมีการวางแผนการใช้จ่ายให้กับตัวเองมากขึ้น ความจำเป็นการมีข้าวถุงธงฟ้าลดลงมาเองโดยปริยาย ซึ่งเหมาะที่จะกระจายให้กับกลุ่มคนที่เดือดร้อนมากกว่าที่ทำออกมาให้กับทุกคนเหมือนช่วงแรกๆ"

     นายสมฤกษ์กล่าวว่าแนวโน้มของราคาข้าวถุงเชื่อว่าไม่น่าจะผันผวนขึ้นลงเหมือนกับช่วง 2-3 เดือนที่ผ่านมาแล้ว สถานการณ์เริ่มนิ่ง รวมทั้งผู้บริโภคเริ่มปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการซื้อข้าว ปัจจุบันราคาข้าวถุงไม่ได้ปรับราคาขึ้นมาระยะหนึ่งแล้ว

     ด้านนายบุรินทร์ ธนถาวรลาภ กรรมการผู้จัดการ บริษัท ข้าวถุงแสนดี จำกัด ผู้ผลิตและจำหน่ายข้าวถุงแสนดี กล่าวว่า เห็นด้วยกับการยกเลิกโครงการข้าวธงฟ้า เพราะไม่ได้ช่วยแก้ปัญหาราคาข้าวได้จริงในทางปฏิบัติ แต่ได้ผลเชิงจิตวิทยาช่วงสั้นๆ เท่านั้น ราคาข้าวถุงในปัจจุบัน อยู่ในภาวะนิ่ง เมื่อเทียบกับราคาช่วง 2-3 เดือนที่ผ่านมา

ั้ที่มา กรุงเทพธุรกิจ