พรทิวา นาคาศัย รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยขณะเยือนเมืองเดอร์บัน ประเทศแอฟริกาใต้ เพื่อเจรจาการค้าข้าวว่า จากการหารือผู้นำเข้าข้าวไทยในแอฟริกาใต้ พบว่า ข้าวนึ่งไทยยังมีการขยายตัวได้อีกมาก และเป็นตลาดส่งออกสำคัญสำหรับข้าวนึ่งไทย เนื่องจากอินเดียซึ่งเป็นประเทศผู้ส่งออกข้าวนึ่งรายใหญ่ได้ชะลอการส่งออก อีกทั้งคุณภาพข้าวนึ่งไทยมีคุณภาพเป็นที่นิยมในการบริโภค ประกอบกับรัฐบาลมีการประชาสัมพันธ์การบริโภคข้าวไทยในแอฟริกาใต้อย่างต่อเนื่อง ซึ่งการเดินทางมาแอฟริกาใต้ครั้งนี้ ผู้นำเข้าแอฟริกาใต้ได้สั่งซื้อข้าวนึ่งจากไทยเพิ่มอีก 6.5 แสนตัน โดยเฉลี่ยตันละประมาณ 620 ดอลลาร์สหรัฐ วงเงินประมาณ 420 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 14,280 ล้านบาท

ทั้งนี้ เพื่อเป็นการแก้ปัญหาการขาดแคลนข้าวเปลือกเพื่อทำเป็นข้าวนึ่งส่งออก กระทรวงพาณิชย์เตรียมเสนอคณะกรรมการนโยบายข้าวแห่งชาติ (กขช.) เร็ว ๆ นี้ เพื่อเปิดระบายข้าวเปลือกในสตอกของรัฐบาล ซึ่งขณะนี้ผู้ส่งออกร้องขอให้รัฐบาลเปิดระบายโดยเร็ว เพราะหาข้าวเปลือกมาทำข้าวนึ่งไม่ได้ เพื่อทำให้การส่งออกข้าวนึ่งไม่สะดุด โดยเฉพาะในช่วงนี้ที่ประเทศอินเดียยังห้ามการส่งออกอยู่

อย่างไรก็ตาม ในการเดินทางเยือนแอฟริกาใต้ในครั้งนี้ ทางองค์การคลังสินค้า (อคส.) ยังได้ลงนามในบันทึกข้อตกลง (เอ็มโอยู) ) กับเขตส่งเสริมการลงทุนด้านโลจิสติกส์จังหวัด  Kwazulu-natal ในประเทศแอฟริกาใต้ เพื่อศึกษาการจัดทำศูนย์กระจายสินค้าในประเทศแอฟริกาใต้ เพื่อกระจายสินค้าไปยังประเทศต่าง ๆ ในแอฟริกา ซึ่งทางการของแอฟริกาใต้ยินดีจะให้ความช่วยเหลืออย่างเต็มที่ รวมถึงยังได้เสนอเงื่อนไขพิเศษในการเข้ามาจัดตั้ง เช่น การยกเว้นภาษี และลดขั้นตอนการตรวจสอบและนำเข้าสินค้าจากไทย ทั้งนี้ อคส.ต้องศึกษาถึงความเป็นไปได้ในการจัดตั้งรวมถึงการหาสถานที่จัดตั้งศูนย์กระจายสินค้าด้วย หากสามารถจัดตั้งได้ จะเป็นศูนย์กระจายสินค้าไทยแห่งแรกในทวีปแอฟริกา

นายชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวว่า มีแนวโน้มที่อินเดียจะชะลอการส่งออกข้าวนึ่งไปจนถึงไตรมาสแรกของปีหน้า ซึ่งจะเป็นโอกาสที่ไทยจะเพิ่มสัดส่วนการส่งออกข้าวนึ่งมายังแอฟริกาให้มากขึ้น โดยหลังจากที่อินเดียชะลอการส่งออกในปีที่ผ่านมา ทำให้สัดส่วนการส่งออกข้าวนึ่งของไทยเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 55 ของการส่งออกข้าวโดยรวมของไทย จากเดิมอยู่ที่ร้อยละ 40-42 หรือคิดเป็นปริมาณกว่า 5 ล้านตัน จากเดิมประมาณ 4.6 ล้านตันและยังมีแนวโน้มที่จะขยายขึ้นไปเป็นร้อยละ 60 ได้ จึงทำให้ไทยกลายเป็นผู้ส่งออกข้าวนึ่งรายใหญ่ของโลก ขณะที่แนวโน้มการส่งออกข้าวหอมมะลิไทยในตลาดแอฟริกายังไม่สดใสนัก เพราะราคาแพงมาก จึงนำเข้าจากไทยเพียงปีละประมาณ 7,000 ตันเท่านั้น แต่หากไทยรักษาคุณภาพ และประชาสัมพันธ์ให้มากกว่านี้ ก็มีโอกาสขยายการส่งออกข้าวหอมมะลิในตลาดแอฟริกาได้มากขึ้น ทั้งนี้ ภาพรวมการส่งออกข้าวไทยปีนี้น่าจะขยายตัวได้ตามเป้าหมายที่ 8.5-8.7 ล้านตัน

“ภาคเอกชนต้องการให้รัฐบาลระบายข้าวในสตอกโดยเร็ว เพื่อให้ผู้ส่งออกทำข้าวนึ่ง เพราะขณะนี้หาซื้อยาก และถูกโรงสีโก่งราคามาก จากการที่ผู้ส่งออกแย่งกันซื้อเพื่อทำข้าวนึ่งส่งออก ทำให้โรงสีได้กำไรหลายแสนบาทต่อวัน เพราะซื้อข้าวเปลือกจากชาวนาในราคารับจำนำ แต่กลับขายให้ผู้ส่งออกราคาสูงมาก ซึ่งต้องการให้ระบายข้าวให้เฉพาะกลุ่มผู้ส่งออกข้าวนึ่งเท่านั้น” นายชูเกียรติ กล่าว.

ที่มา สำนักข่าวไทย