นายเจริญ เหล่าธรรมทัศน์ อุปนายกสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย เปิดเผยว่า สถานการณ์ราคาข้าวขณะนี้ปรับตัวสูงขึ้นต่อเนื่อง สาเหตุส่วนหนึ่งมาจากโครงการรับจำนำข้าวของรัฐ ที่ทำให้ราคาข้าวไทยไม่สะท้อนตามภาวะตลาดอย่างแท้จริง กลายเป็นสินค้านอกตลาด ทำให้แข่งขันยาก

นอกจากนี้ โครงการรับจำนำ เป็นที่มาของสต็อกข้าวของรัฐบาล ที่คาดว่าไม่เกิน 2 ปีจากนี้ หากนโยบายดูแลราคาข้าวไม่มีการปรับปรุง สต็อกข้าวจะเพิ่มขึ้นเป็น 6-7 ล้านตัน ทำให้ไทยมีสต็อกมากเกินความสามารถในการบริหารจัดการ โดยข้าวจะเสื่อมคุณภาพลง ตามระยะเวลาการเก็บ

ส่วนผลกระทบด้านการตลาด จากราคาข้าวไทยสูงขึ้นต่อเนื่อง จะทำให้ไทยเสียตลาดได้ เพราะตลาดจะสามารถรองรับราคาข้าวได้ระดับหนึ่ง แต่หากราคาสูงเกินไป ก็จะหันไปเลือกบริโภคสินค้าอื่นแทน หรือ สั่งซื้อข้าวจากประเทศอื่น ทำให้ราคาข้าวที่สูงขึ้น แม้ว่าภาพรวมจะเป็นผลดี แต่ในทางการตลาดจะทำให้การส่งออกลดลง

"ข้าวราคาสูง จากการรับจำนำโดยไม่คำนึงถึงตลาด และไม่เกิน 2 ปีจากนี้ หากยังดำเนินนโยบายลักษณะนี้ จะทำให้สต็อกเพิ่มขึ้น เป็น 6-7 ล้านตัน ถึงเวลานั้น สต็อกก็จะแตก และไม่รู้จะแก้ไขอย่างไร เพราะตลาดเราไปหมดแล้ว เนื่องจากของที่แพงมากๆ ลูกค้า ก็ไปเลือกซื้อจากที่อื่นแทน อย่าลืมข้าวเก็บไว้นานก็เสียหาย เราต้องบริหารอย่างสะท้อนความจริง การรับจำนำทำได้ แต่ต้องให้สมเหตุสมผล ชาวนาอยู่ได้การส่งออกอยู่ได้" นายเจริญ กล่าว

ทั้งนี้ ราคาข้าวไทยเทียบกับราคาข้าวในตลาดโลก ข้าวข้าว 15% ตันละ 525 ดอลลาร์สหรัฐ ขณะที่ข้าวชนิดเดียวกันของเวียดนาม ตันละ 385 ดอลลาร์สหรัฐ ปากีสถาน ตันละ 400 ดอลลาร์สหรัฐ ส่วนข้าว 100% ไทย ตันละ 575 ดอลลาร์สหรัฐ เวียดนาม ตันละ 410 ดอลลาร์สหรัฐ

ด้าน นายบรรจง ตั้งจิตรวัฒนากุล ประธานชมรมโรงสีข้าวจังหวัดพิจิตร กล่าวว่า ภาวะภัยหนาวช่วงที่ผ่านมา ทำให้ปริมาณข้าวที่จะออกสู่ตลาดลดลงส่งผลต่อระดับราคาที่ปรับตัวสูงขึ้นต่อเนื่อง

อย่างไรก็ตาม มีการคาดการณ์ว่าในช่วงมี.ค.-เม.ย. ผลผลิตจะกลับมาดีขึ้น แต่จะไม่สูงเทียบกับช่วงเดียวกันปีก่อน ทำให้ภาพรวมระดับราคาตลาดจะยังมีเสถียรภาพ ดังนั้นการพิจารณาดูแลราคาข้าวเปลือกนาปรังปี 2552 ควรดำเนินการอย่างรอบคอบ ว่าจะเปิดรับจำนำหรือไม่ เพราะขณะนี้รัฐได้นำวงเงินการรับจำนำข้าวเปลือกนาปี 2551/2552 บางส่วนไปใช้ในโครงการรับจำนำสินค้าเกษตรอื่น และหากมีการเปิดรับจำนำทันที อาจทำให้การบริหารจัดการด้านบัญชีเกษตรกรที่จะเข้าร่วมโครงการเกิดความสับสน จนเป็นที่มาปัญหางบประมาณรั่วไหลได้

"อีกไม่กี่วัน ก็จะหมดโครงการรับจำนำข้าวเปลือกนาปี 2551/2552 แล้ว หากจะให้รับจำนำข้าวเปลือกนาปรังต่อทันที จะมีปัญหาการต่อใบรับรองเกษตรกร ทั้งนี้ ไม่เชื่อว่าราคาข้าวเปลือกจะลดลงไปถึงตันละ 1 หมื่นบาท หากไม่เปิดรับจำนำฯ เพราะภาพรวมผลผลิตปีนี้น้อย ส่วนหนึ่งเพราะภัยหนาวช่วงต้นปีและภัยแล้งช่วงนาปรังที่จะมีขึ้นในหลายพื้นที่" นายบรรจง กล่าว

ที่มา กรุงเทพธุรกิจ