นางพรทิวา นาคาศัย รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยถึง การเตรียมความพร้อมของไทยรองรับการเปิดเสรีข้าว ภายใต้ข้อตกลงเขตการค้าเสรีอาเซียน (อาฟตา) ที่จะลดภาษีนำเข้าเป็น 0% ตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค. 2553 ว่า กระทรวงพาณิชย์ โดยกรมการค้าต่างประเทศจะจัดประชาพิจารณ์ เพื่อรับฟังความคิดเห็นจากทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ถึงมาตรการที่จะใช้ดูแลการนำเข้าข้าว จากประเทศสมาชิกอาเซียน

ทั้งนี้ กระทรวงพาณิชย์จำเป็นต้องกำหนดมาตรการดูแลการนำเข้า เพื่อป้องกันการนำเข้าข้าวด้อยคุณภาพจากประเทศสมาชิกอาเซียนมาผสมกับข้าวไทย และทำให้ข้าวไทยมีคุณภาพด้อยลง สร้างความเสียหาย และเสื่อมเสียภาพลักษณ์ได้ อีกทั้งยังเป็นห่วงว่า การนำเข้าโดยเสรี จะมีกระบวนการปลอมปน เพื่อหวังส่วนต่างราคา เพราะข้าวไทยมีราคาสูงกว่าข้าวจากเพื่อนบ้านมาก

นายชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวว่า ในการประชุมวางมาตรการรับการเปิดตลาดข้าวภายใต้กรอบอาฟตา เบื้องต้นกำหนดออกเป็น 3 แนวทาง คือ 1.เสนอให้นำเข้าเฉพาะข้าวสาร เพราะการนำเข้าข้าวเปลือกปลอมปนง่าย และตรวจสอบยาก 2.จะใช้มาตรการสาธารณสุข ด้านการกักกันโรคพืชตรวจสอบข้าวที่นำเข้า และ 3.เปิดให้นำเข้าเฉพาะด่าน และห้ามเคลื่อนย้ายข้ามเขต ซึ่งทั้ง 3 แนวทางจะนำเสนอในการประชาพิจารณ์ และต้องสรุปผลให้ได้ก่อนการเปิดเสรี 3 เดือน หรือประมาณเดือน ก.ย.นี้ เพื่อให้ทุกฝ่ายมีเวลาเตรียมตัวทำตามมาตรการที่กำหนด

นายเจริญ เหล่าธรรมทัศน์ อุปนายกสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวว่า เป็นเรื่องยากที่จะควบคุมการนำเข้า เพราะปัจจุบันมีการลักลอบนำเข้าข้าวเมล็ดสั้น ข้าวด้อยคุณภาพ จากเพื่อนบ้านมาผสมกับข้าวไทยอยู่แล้ว ซึ่งกระทบต่อคุณภาพ และทำลายชื่อเสียงข้าวไทยมาก

ส่วนการจะกำหนดให้นำเข้าเฉพาะข้าวสารคงไม่ได้ เพราะตามข้อตกลงอาฟตา กำหนดชัดเจนว่า ภาษีนำเข้าข้าวที่จะลดเป็น 0% มี 11 ชนิด ทั้งข้าวหอมมะลิ ข้าวขัดสี ข้าวขัดสีบางส่วน ข้าวเหนียว ข้าวหัก ข้าวนึ่ง ข้าวกล้อง รวมถึงข้าวเปลือกด้วย โดยขณะนี้ ภาษีนำเข้าข้าวของไทยอยู่ที่ประมาณ 50% ซึ่งรัฐควรใช้มาตรการทางสาธารณสุขห้ามนำเข้า อาทิเช่น ตรวจเคมี เหมือนมาตรฐานของยุโรป และญี่ปุ่น กำหนดให้ผู้จะนำเข้าต้องมีใบอนุญาตและต้องควบคุมการค้าชายแดน หากรัฐไม่สามารถควบคุมลักลอบนำเข้าได้ การกำหนดมาตรการดูแลการนำเข้าหลังเปิดเสรีก็ไม่มีประโยชน์

"ปัญหาขณะนี้อยู่ที่เรื่องของราคาข้าวที่มีส่วนต่างมาก จึงมีการลักลอบนำเข้ามาก รัฐบาลต้องหามาตรการอื่นๆ อาทิเช่น การอุดหนุนโดยตรงให้เกษตรกร อาทิเช่น ลดต้นทุน หรือให้เงินชาวนาโดยตรง เพื่อให้ระบบข้าวในตลาดเดินได้ หากราคายังมีส่วนต่างมาก รัฐบาลจะไม่สามารถแก้ปัญหาลักลอบนำเข้าได้เลย" นายเจริญกล่าว

ที่มา กรุงเทพธุรกิจ