ไนจีเรียตลาดผู้นำเข้ารายใหญ่ได้สั่งตรวจสอบและเอาผิดผู้บริหารธนาคารในไนจีเรีย 5 แห่ง เพื่อเอาผิดกรณีปล่อยสินเชื่อให้ผู้นำเข้า ซึ่งมีการหลีกเลี่ยงเสียภาษีนำเข้าข้าวที่รัฐบาลกำหนดไว้ในอัตรา 40% ผลจากเหตุการณ์นี้ ทำให้ผู้ส่งออกที่ขายข้าวผ่านบริษัทโดยตรงกับไนจีเรียได้รับผลกระทบ นอกจากนี้ภาวะการค้าปลีกของตลาดไนจีเรียชะลอตัวราคาข้าวลดลง

นายวัลลภ พิชญ์พงศา รองกรรมการผู้จัดการ บริษัท นครหลวงค้าข้าว จำกัด ในเครือเอสทีซีกรุ๊ป กล่าวว่า ปัญหาในไนจีเรียส่งผลกระทบต่อการส่งออกข้าว ในช่วงเดือน พ.ย.ลดลงจากปีก่อน ซึ่งทำให้ไทยต้องรอฤดูกาลซื้อใหม่ในปี 2553 เพราะผู้นำเข้าไนจีเรียจะไม่สั่งซื้อในช่วงนี้ ทำให้ผู้ส่งออกไม่สามารถขนส่งไป แอฟริกาได้ทันการใช้ในเทศกาลคริสต์มาสและปีใหม่

"ออร์เดอร์จากไนจีเรียชะลอตัวลง ทำให้ราคาส่งออกข้าวนึ่งลดลง เพราะไนจีเรียเป็นตลาดข้าวนึ่งที่ใหญ่ที่สุดของไทยแล้ว หากปีนี้ไม่ได้ออร์เดอร์เพราะส่งไม่ทันปีใหม่ก็คงไม่มีการสั่ง ต้องรอไปถึงปีหน้า"

นางสาวกอบสุข เอี่ยมสุรีย์ เลขาธิการสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย และประธานกลุ่มกมลกิจ ผู้ส่งออกข้าวนึ่ง กล่าวว่า ภาวะการส่งออกข้าวนึ่งที่ชะลอตัวในช่วงเดือน ก.ย.จนถึงเดือน ต.ค.นี้ ทั้งในส่วนผู้นำเข้ายังมีการคาดการณ์ว่า ราคาข้าวไทยอาจจะปรับลดลงอีก ภายหลังจากโครงการประกันราคาสินค้าเกษตรยังขาดความชัดเจน จนทำให้ราคาข้าวเปลือกในประเทศปรับตัวลดลง ภาวะอัตราแลกเปลี่ยนที่เริ่มปรับอ่อนค่าลงบ้างในช่วงที่มาจึงทำให้ผู้ซื้อชะลอการซื้อออกไป 1-2 สัปดาห์หลังจากนี้น่าจะกลับมาปกติ

อย่างไรก็ตาม เชื่อว่าการส่งออกข้าวนึ่งไทยปี 2552 น่าจะมีปริมาณเพิ่มขึ้นถึง 2.5-3 ล้านตันสูงที่สุดเป็นประวัติการณ์ที่เคยทำได้ 2.2 ล้านตัน เนื่องจากปัจจุบันที่ระยะ 10 เดือนแรก (ม.ค.-ต.ค.) ของปี 2552 มีปริมาณส่งออก 2 ล้านตันเศษ หรือคิดเป็นสัดส่วน 35% ของปริมาณข้าวทั้งหมด โดยมีสาเหตุจากการที่อินเดียงดส่งออกไปถึงกลางปี 2553 จึงมีการเพิ่มการนำเข้าข้าวนึ่งเพื่อไปสต๊อกเก็บไว้แล้วนับตั้งแต่เดือน ก.ค.-ต้น ก.ย.ที่ผ่านมา

"การส่งออกข้าวนึ่งปีนี้น่าจะถึง 2.5 หรือไปถึง 3 ล้านตัน จากที่เคยสูงสุด 2.2 ล้านตัน เพราะอินเดียไม่ส่งออก ซึ่งน่าจะส่งผลดีต่อการส่งออกไปถึงกลางปีหน้า แต่ก็ต้องขึ้นอยู่กับว่าราคาข้าวนึ่งของไทยแข่งขันได้หรือไม่ เพราะปัจจุบันเราก็เริ่ม มีคู่แข่งข้าวนึ่งคุณภาพรอง จากปากีสถาน ที่เข้าร่วมงานแสดงสินค้าอาหารอะนูก้า ประเทศเยอรมนี เมื่อกลางเดือนที่ผ่านมา ราคาต่ำกว่าไทยประมาณ 50 เหรียญสหรัฐต่อตัน ยังได้เปรียบในด้านโลจิสติกส์ ในตลาดแถบแอฟริกา ตะวันออกกลางถ้าหากราคาข้าวไทยสูงกว่า 20 เหรียญสหรัฐต่อตันได้ก็คงไม่น่าห่วง เพราะคุณภาพข้าวของไทยดีกว่า" นางสาวกอบสุขกล่าว

ในส่วนของบริษัทกมลกิจ ซึ่งส่งออกไปตลาดไนจีเรีย ยังคงคาดว่าปริมาณการส่งออกข้าวปีนี้จะอยู่ที่ 2.5-2.7 แสนตัน ลดลงจากปีก่อน 15% ตามเป้าหมายเดิม แม้ว่าจะมีปัญหาในเรื่องการชะลอการสั่งซื้อในช่วงที่เกิดเหตุการณ์ภายในประเทศไนจีเรียราวเดือน ก.ย.-ต.ค. ซึ่งเป็นช่วงที่จะมีการซื้อขายสูงสุดในรอบปี ซึ่งอาจจะทำให้ไม่สามารถส่งข้าวไปใช้ได้ทันการนำไปใช้ในเทศกาลคริสต์มาสและปีใหม่ที่จะถึงนี้

ที่มา ประชาชาติธุรกิจ