ผู้สื่อข่าว "ประชาชาติธุรกิจ" รายงานเข้ามาว่า เมื่อเร็ว ๆ นี้กรมการค้าต่างประเทศ ได้ยื่นข้อเสนอให้บริษัทข้าวไชยพรเข้ามาเป็นผู้ปรับปรุงคุณภาพข้าวขาว 5% ในสต๊อกของรัฐบาลปริมาณ 50,000 ตัน ในราคาตันละ 2,000 บาท เพื่อส่งมอบให้กับรัฐบาลอินโดนีเซียที่เจรจาซื้อข้าวจากรัฐบาลไทยแบบรัฐบาลต่อรัฐบาล (จีทูจี) ภายในเดือนมกราคม 2554 โดยการจ้างบริษัทข้าวไชยพรครั้งนี้ได้รับการวิพากษ์วิจารณ์จากวงการค้าข้าวเป็นอย่างมาก

โดยผู้วิพากษ์วิจารณ์ส่วนใหญ่กล่าวตรงกันว่า กระบวนการในการว่าจ้างบริษัทข้าวไชยพรให้ปรับปรุงคุณภาพข้าวนั้น "ไม่โปร่งใส" เนื่องจากไม่มีการยื่นให้เสนอราคาค่าปรับปรุงเป็นการทั่วไป แต่ทำกันอยู่เพียงไม่กี่บริษัท "บริษัทผมได้รับการติดต่อ จากข้าวไชยพรให้เข้าร่วมกระบวนการปรับปรุงคุณภาพข้าวครั้งนี้ด้วย เพราะกระทรวงพาณิชย์รีบส่งมอบข้าวให้กับรัฐบาลอินโดนีเซีย แต่เราไม่เอาด้วยเพราะข้อเสนอในการปรับปรุงข้าวครั้งนี้ไม่มี TOR"

นอกจากนี้ยังมีการตั้งข้อสังเกตถึงค่าปรับปรุงคุณภาพข้าวด้วยว่ามีราคาสูงเกินจริงจากที่ไม่ควรเกิน 1,400 บาท/ตันก็มีการบวกเพิ่มเข้าไปอีก 600 บาท/ตัน คิดเป็นเงิน 30 ล้านบาท ที่จ่ายค่าปรับปรุงมากเกินไป

ส่วนการตั้งราคาขายข้าวแบบจีทูจีให้กับรัฐบาลอินโดนีเซียในครั้งนี้ ปรากฏรัฐบาลตั้งราคาขายตันละ 418 เหรียญสหรัฐ หรือ 12,540 บาท/ตัน เท่ากับเสียรายได้จากการขายไปตันละ 100 เหรียญสหรัฐ หรือประมาณ 3,000 บาท รวม 50,000 ตัน เท่ากับเสียรายได้ไป 150 ล้านบาท เพราะข้าว 5% ฤดูกาลผลิตนาปรัง 2552 ที่เอกชนขายให้อินโดนีเซียมีราคาเฉลี่ย 500-520 เหรียญสหรัฐ และเวียดนามเองก็ตั้งราคาข้าวชนิดดังกล่าวสูงกว่า 500 เหรียญสหรัฐ/ ตันเช่นกัน

"เข้าใจว่าที่รัฐบาลยอมขายข้าวต่ำขนาดนี้เพราะต้องการเอาราคานี้ไปเป็นเกณฑ์อ้างอิงสำหรับขายข้าว 5% สต๊อกรัฐบาลให้บริษัทเอ็มที เซ็นเตอร์เทรด 450,000 ตัน และอีก 3 บริษัทยักษ์ใหญ่อีก 800,000 ตัน ราคาแค่ 12,000 บาท เทียบดูแล้วใกล้เคียงกัน มันไม่น่าเกลียด" บริษัทผู้ส่งออกข้าวรายหนึ่งกล่าว

ทั้งนี้ คณะทำงานระบายข้าวสารได้อนุมัติการขายข้าวขาว 5% จำนวน 450,000 ตันในคลังขององค์การตลาดเพื่อเกษตรกร (อ.ต.ก.) ให้กับบริษัทเอ็มที เซ็นเตอร์เทรด ในราคา 12,000 บาท/ตัน คิดเป็นมูลค่า 5,000 ล้านบาท โดยการอนุมัติขายข้าวครั้งนี้นับเป็นการขายข้าวขาว 5% ให้กับบริษัทเอ็มทีฯเป็นครั้งที่สอง หลังจากที่ดีลแรกที่ คณะทำงานอนุมัติขายข้าวให้ไปถึง 1.9 ล้านตัน แต่บริษัทเอ็มทีฯไม่สามารถวางหลักทรัพย์ค้ำประกันเพื่อนำข้าวออกจากคลังของ อ.ต.ก.ได้ ส่งผลให้ดีลการขายข้าวครั้งแรกต้องถูกยกเลิกไปในที่สุด อย่างไรก็ตามมีการตั้งข้อสังเกตว่า ราคาขายข้าวขาว 5% ให้กับบริษัทเอ็มทีฯในครั้งนี้จัดเป็นราคาเดียวกันกับที่บริษัทเสนอซื้อข้าวขาว 5% จำนวน 1.9 ล้านตันคือ ตันละ 12,000 บาท ทั้ง ๆ ที่ระยะเวลาการขายข้าวครั้งแรกกับ ครั้งที่สองห่างกันเกือบ 3 เดือนเลยทีเดียว

อย่างไรก็ตามผลจากการระบายข้าวขาว 5% ปริมาณ 800,000 ตัน ออกมาในคราวเดียว ทำให้ราคาข้าวขาว 5% ในตลาดลดลงทันที 700-800 บาท/ตัน โดยราคาซื้อขายลดลงมาอยู่ที่ตันละ 14,200-14,300 บาท จากราคาเดิมที่ขายตันละ 15,000 บาท

ที่มา ประชาชาติธุรกิจ