นายนิวัติ สุธีมีชัยกุล รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยว่า ได้รับรายงานจากสำนักงานที่ปรึกษาการเกษตรต่างประเทศประจำกรุงปักกิ่ง และฝ่ายการเกษตรประจำกงสุลใหญ่ ณ นครกวางโจว สาธารณรัฐประชาชนจีน ว่า มีการปลอมปนข้าวหอมมะลิของไทยที่ส่งไปจำหน่ายในตลาดจีนในช่วงที่ผ่านมา จนเป็นเหตุให้การส่งออกข้าวหอมมะลิของไทยลดลงจากเดิมเป็นจำนวนมาก เนื่องมาจากการที่ข้าวหอมมะลิของไทยถูกผู้บริโภคในจีนจัดให้เป็นข้าวในระดับพรีเมี่ยม และมีราคาสูง ทำให้เกิดแรงจูงใจในการนำข้าวเมล็ดยาวสายพันธุ์ที่ใกล้เคียงกับข้าวหอมมะลิของไทย แต่มีราคาถูกกว่า มาผสมปลอมปน จำหน่ายในตลาดข้าวของจีน ดังนั้นเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และสำนักงานควบคุมคุณภาพ ตรวจสอบ และกักกันโรคแห่งสาธารณรัฐประชาชนจีน (AQSIQ) ซึ่งเป็นหน่วยงานด้านการกำกับในระดับกระทรวงของจีน ได้ร่วมกันหาวิธีในการแก้ไขปัญหาการปลอมปนดังกล่าว โดยให้มีตรารับรองเพื่อใช้แสดงว่าข้าวในบรรจุภัณฑ์ดังกล่าวเป็นข้าวหอมมะลิของไทย อยู่บนถุงบรรจุสินค้า โดยประกอบด้วยตราสัญลักษณ์ของ CCIC ซึ่งเป็นบริษัทร่วมทุนระหว่างไทย-จีน ที่มีหน้าที่ในการตรวจรับรองสินค้าจากประเทศไทยไปยังจีน และตรารวงข้าว ซึ่งเป็นตราสัญลักษณ์ที่กำหนดโดยกระทรวงพาณิชย์ของไทย กำกับอยู่บนถุง ซึ่งจะเป็นสัญลักษณ์ที่ใช้แสดงว่าข้าวที่บรรจุอยู่ในถุงดังกล่าว เป็นข้าวหอมมะลิคุณภาพของแท้ที่ไม่มีการปลอมปน ทั้งนี้ ขั้นตอนการบรรจุสินค้าข้าวหอมมะลิ และการตรวจรับรองจะดำเนินการในประเทศไทย โดยฝ่ายไทยและจีนจะร่วมตรวจสอบในพื้นที่ เพื่อป้องกันการปลอมปนอีกชั้นหนึ่ง สำหรับการดำเนินกระบวนการดังกล่าว ได้เริ่มต้นไปแล้วเมื่อ 2 เดือนที่ผ่านมา และได้รับความสนใจจากภัตตาคาร ผู้บริโภค รวมทั้งสื่อมวลชนของจีนเป็นอย่างมาก โดยแนวทางการใช้ตรารับรองฯ นี้ จะเป็นส่วนสำคัญในการแก้ปัญหาปลอมปนได้ในระดับหนึ่ง อันจะช่วยให้การส่งออกข้าวมีปริมาณเพิ่มมากขึ้น

รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กล่าวอีกว่า มาตรการดังกล่าวเป็นความพยายามของฝ่ายไทยและจีน ที่จะแก้ปัญหาการปลอมปนข้าวหอมมะลิของทั้งสองประเทศ ซึ่งจีนถือเป็นคู่ค้าและผู้นำเข้ารายใหญ่ของไทย ทั้งนี้ การดำเนินการดังกล่าวเป็นผลมาจากการประชุมคณะกรรมการร่วมทางเทคนิค ภายใต้ความตกลง SPS ไทย-จีน หรือ JTC-SPS ครั้งที่ 3 เมื่อวันที่ 22-25 ตุลาคม 2552 ณ อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ โดยนายธีระ วงศ์สมุทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และนายหวัง โหย่ว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงควบคุมคุณภาพ ตรวจสอบ และกักกันโรค แห่งสาธารณรัฐประชาชนจีน (AQSIQ) ได้หารือร่วมกันในแนวทางด้านการควบคุมมาตรฐานสินค้าเกษตรในทุกรายสินค้า จนทำให้สามารถป้องกันและแก้ไขการปลอมปนข้าวหอมมะลิไทยที่เกิดขึ้นในปัจจุบันได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งนี้ ผลจากการดำเนินงานดังกล่าวข้างต้น ทำให้มีการตรวจจับอย่างจริงจังและต่อเนื่อง โดยที่ผ่านมาไทยส่งข้าวหอมมะลิของไทยไปบรรจุถุงที่ประเทศจีน ซึ่งอาจเป็นสาเหตุหนึ่งที่พบการปลอมปนข้าวหอมมะลิในตลาดจีน ส่งผลให้การส่งออกข้าวหอมมะลิของไทยไปจีนมีปริมาณลดลง จาก 400,000 ตันต่อปี เหลือเพียง 200,000 ตันต่อปี อย่างไรก็ตาม คาดว่าการจัดทำระบบตรวจสอบและมาตรการที่ดำเนินการร่วมกันของไทยและจีน ในการจัดทำข้าวหอมมะลิบรรจุถุง ซึ่งมีตรารับรองจากหน่วยงานตรวจสอบมาตรฐานคุณภาพสินค้า จะทำให้การส่งออกข้าวหอมมะลิของไทยเพิ่มขึ้น โดยไทยตั้งเป้าในระยะต้น เพิ่มปริมาณการส่งออกข้าวหอมมะลิไปยังจีนในปี 2554 ให้กลับมาอยู่ที่จำนวน 400,000 ตันเหมือนเดิม

นอกจากนี้ในปี 2555-2559 รัฐบาลจีน มีการเปลี่ยนแปลงนโยบาย จากการที่เป็นสังคมแห่งการผลิต (Production Base Society) มาเป็นสังคมเพื่อการบริโภค (Consumer Base Society) ที่มุ่งเน้นการนำเข้าสินค้าคุณภาพจากต่างประเทศ สำหรับการบริโภคเพื่อสุขภาพของประชาชนจีน แทนการมุ่งเน้นการส่งออกสินค้าเป็นหลัก จึงนับเป็นโอกาสของประเทศไทยในการส่งออกสินค้าข้าวหอมมะลิที่มีตราสัญลักษณ์ที่ถูกต้อง ผ่านการรับรองคุณภาพมาตรฐาน เพื่อผู้บริโภคของจีนจะได้มั่นใจในการบริโภคข้าวหอมมะลิไทยที่ไม่มีการปลอมปน ซึ่งจะทำให้การส่งออกข้าวไทยในจีนมีปริมาณเพิ่มสูงขึ้น

ที่มา สำนักข่าวแห่งชาติ กรมประชาสัมพันธ์