แหล่งข่าวจากกระทรวงกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยว่า ทางสำนักนโยบายและแผนพัฒนาการเกษตรได้จัดทำยุทธศาสตร์ข้าวไทยต่อเนื่อง โดยแผนฉบับนี้กำลังจะสิ้นสุดปี 2554 จึงจะต้องผลักดันเกษตรกรทั่วประเทศ 5.6 ล้านครัวเรือน สร้างผลผลิตข้าวเปลือกให้ได้ปีละมากที่สุดถึง 30 ล้านตัน สร้างมูลค่ารายได้ 1.8-2 แสนล้านบาท

แบ่งเป็นการส่งออกไปขายตลาดต่างประเทศ 9.5-10 ล้านตัน สร้างรายได้ราวครึ่งหนึ่งของทั้งหมดคือ 1 แสนล้านบาท และจำหน่ายตลาดภายในประเทศเพื่อบริโภคและการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ชนิดต่าง ๆ รวมเกือบ 20 ล้านตัน และยังต้องสร้างผลสัมฤทธิ์ภายในปี 2554 จะต้องพัฒนาชาวนา 1 ล้านคน ให้มีความรู้ความสามารถจัดการผลิตในแหล่งปลูกข้าวเป็นพืชหลัก เพื่อความมั่นคงทางอาหารของประเทศ

ตามกลยุทธ์พัฒนาการผลิตนั้นภายในปี 2554 จะต้องเร่งส่งเสริมเกษตรกรและผู้ปลูกข้าวสร้างผลผลิตเพิ่มเฉลี่ยต่อไร่ให้ถึง 20% จากพื้นที่ ทั่วประเทศเกือบ 60 ล้านไร่ โดยเฉพาะข้าวเปลือกตามสถานการณ์ปกติปี 2554 จะต้องผลิตเพิ่มได้ไม่ต่ำกว่า 33 ล้านตัน มาจากข้าวนาปีเป็นหลักเกินกว่า 20 ล้านตัน ส่วนที่เหลือเป็นข้าวนาปรังเกิน 10 ล้านตัน หลักการพัฒนาผลผลิตนั้นทางกระทรวงเกษตรฯกำหนดพื้นที่ปลูกข้าวให้เหมาะสมกับสายพันธุ์ซึ่งมุ่งเน้นการผลิตข้าวขยายฐานเข้าสู่ตลาดที่มีความต้องการเฉพาะเป็นกลุ่มกำลังซื้อระดับบน ได้แก่ ข้าวหอมมะลิอินทรีย์ ข้าวหอมมะลิคุณภาพมาตรฐานข้าวเฉพาะถิ่น ส่วนข้าวชนิดอื่นอย่าง ข้าวปทุมธานี ข้าวพื้นแข็ง ข้าวเปลือกเจ้า โดยคุณสมบัติก็จะนำไปใช้เป็นวัตถุดิบในอุตสาหกรรมการผลิตและการเพิ่มประสิทธิภาพช่วยลดต้นทุนการผลิตลงได้มาก

รายงานจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ยืนยันว่า ปี 2554 ได้ลงทุนจัดตั้งศูนย์บริการข้อมูลข่าวสารและการเรียนรู้ให้ชาวนาครอบคลุมพื้นที่สำคัญซึ่งเป็นแหล่งปลูกข้าวทั่วประเทศกว่า 500 ศูนย์ ควบคู่กับการส่งเสริมศูนย์ข้าวชุมชนเป็นผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ 7,000 แห่ง แห่งละ 20 คน และให้ชาวนาจัดทำแปลงขยายพันธุ์การเรียนรู้ผ่านเทคโนโลยีอีก 500 แห่ง ผนวกกับการเร่งจัดสร้างธนาคารข้าวในพื้นที่ขาดแคลนเพื่อให้ชาวนายืมข้าวไปบริโภคอีก 80 แห่ง

"ส่วนการซื้อขายข้าวในตลาดซื้อขายเกษตรสินค้าล่วงหน้าปีนี้จะมีประมาณ 20% ของมูลค่าข้าวที่ส่งออกไปตลาดต่างประเทศ โดยภาพรวมตามประมาณการของกระทรวงพาณิชย์ตั้งเป้าจะส่งออกตลอดทั้งปีได้ถึง 10 ล้านตัน อันจะเป็นประโยชน์ต่อกลไกการกระตุ้นตลาดเพื่อสร้างรายได้ชาวนาเพิ่มขึ้นไม่ต่ำกว่า 10% สามารถขายข้าวได้ขั้นต่ำ 231,000 ล้านบาท"

นอกจากนี้กระทรวงเกษตรฯยังวางกลยุทธ์การรักษาเสถียรภาพราคาข้าว ทางด้านการแทรกแซงในรูปแบบต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นประกันรายได้หรือรับจำนำข้าวเปลือกภายในประเทศ แต่ละปีไม่ควรจะเกิน 10% ของราคาตลาด เพื่อลดการใช้งบประมาณซึ่งเดิมตั้งเป้าจะลดลงตั้งแต่ปี 2550 จาก 4,400 ล้านบาท ปี 2554 ลดเหลือ 4,000 ล้านบาท

อย่างไรก็ตาม ในสถานการณ์ปัจจุบันกลยุทธ์ข้าวไทยกำลังเผชิญปัญหาข้าวเปลือกไม่เพียงพอป้อนตลาดการแปรสภาพเป็นข้าวขาวหรือข้าวสาร ส่งผลให้ผู้ประกอบการค้าข้าวบรรจุถุงขนาด 5 กิโลกรัม/ถุง เตรียมจะขยับราคาขายสูงขึ้น จะเริ่มตั้งแต่เดือนสิงหาคมนี้เป็นต้นไป ระหว่างนี้ทั้งรัฐบาลใหม่ กระทรวงพาณิชย์ และหน่วยงานเกี่ยวข้องพยายามเร่งหารือเพื่อคลี่คลายปัญหาข้าวขาวบริโภคปรับราคาขึ้นตามสถานการณ์ค่าครองชีพและเงินเฟ้อ

ที่มา ประชาชาติธุรกิจ